Binnen het NWA-programma “Naar een praktische Safe-by-Design aanpak voor chemische producten en processen” gaan drie consortia aan de slag om een toepasbare Safe-by-Design aanpak te onderzoeken en ontwikkelen. Met het onderzoek is in totaal circa € 2.7mln toegekend. Dit onderzoeksprogramma is een samenwerking tussen het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en NWO.

Safe-by-Design is een iteratief, interactief, interdisciplinair ontwerpproces waarin veiligheid en gezondheid vanaf een vroeg stadium van ontwikkeling en gedurende het hele ontwerpproces als centrale waarden in kaders worden meegenomen, zodat de resulterende producten en processen veiliger zijn voor mens en milieu. Wederzijds leren staat centraal in dit programma: het vroegtijdig meewegen van gezondheids- en milieueffecten vraagt niet alleen om fundamentele chemische en toxicologische kennis, maar ook om praktijkgerichte kennis van productieprocessen, het toekomstig gebruik van de stoffen en processen en hun effecten gedurende de levenscyclus. De beoogde impact van dit onderzoeksprogramma gaat verder dan alleen het gezamenlijk leren tussen consortiumpartners – het gaat er ook om het geleerde zodanig te delen dat andere ontwikkelaars en onderzoekers hiermee op weg geholpen worden.

Een Safe-by-Design-aanpak vraagt om een anticiperend veiligheids- en gezondheidsbewustzijn van proces- en productontwikkelaars, onderzoekers en het management van bedrijven dat investeringsbeslissingen neemt. Het vraagt om ontwerpkeuzes op basis van een kritische afweging van de mogelijke schadelijke effecten gedurende de levenscyclus van het beoogde chemische product of proces, inclusief maatschappelijke en ethische dimensies.

De komende maanden werken de drie toegewezen projecten gezamenlijk ook één extra aanvraag uit voor een overkoepelend verbindingsproject, waarin de bevindingen van de drie casusprojecten gesynthetiseerd en breder uitgezet worden.

Safety Delta Nederland is facilitator van een van de projecten:

Integral Safe and Sustainable-by-Design Plasma Process for Acrylonitrile Production (ISPA)

Projectleider: prof. dr. ir. G.J. van Rooij, Universiteit Maastricht
Consortium: MU, RU, TNO, ANQORE, Sitech, SDN

De transitie naar een duurzame samenleving brengt grote uitdagingen met zich mee voor de Nederlandse chemische industrie. Op dit moment dicteren veiligheidsoverwegingen en schaalvoordelen een landschap van grote installaties die zich clusteren op industriële locaties. Producten omvatten meststoffen, kunststoffen en vaccindragereiwitten en zijn meestal van fossiele oorsprong. Een routekaart om de industrie door de duurzaamheidstransitie te leiden en tegelijkertijd de economische levensvatbaarheid en in ieder geval het bestaande veiligheidsniveau te behouden, bestaat nog niet omdat geschikte technologie ontbreekt. In dit werk wordt een mogelijke oplossing voor de veelvoorkomende bouwsteen acrylonitril onderzocht.

Hieronder informatie over de twee andere projecten waar het overkoepelende verbindingsproject mee wordt opgezet:

Putting into Practice Integrated TOols to Select and Produce Safe and Sustainable alternatives for problematic Persistent and Mobile Toxic Substances (TOSS)        

Projectleider: prof. dr. A.P. van Wezel, Universiteit van Amsterdam
Consortium: UvA, WUR, TUD, RIVM, CWTS, Rathenau, VEWIN, VNCI, Croda International

Safe-and-Sustainable-by-Design (SSbD) is een veelbelovende benadering voor ontwerp van nieuwe chemicaliën. Alleen ontbreken momenteel goede tools die helpen bij de selectie van mogelijke SSbD alternatieven die de gewenste en essentiële functie kunnen vervullen in gegeven toepassingen. In dit voorstel richten we ons op alternatieven voor Persistent, Mobiele and Toxische stoffen, die problemen geven in de watercyclus en voor de gezondheid van mens en milieu. Dit TOSS project zal geïntegreerde tools ontwikkelen om alternatieven te selecteren en produceren SSbD, en zal ervaringen in de praktijk opdoen met medewerking van betrokkenen, en zo lessen formuleren voor industrie, onderzoek en beleid.

Safe-by-Design Circular Products

Projectleider: Prof. dr. A.R. Balkenende, Technische Universiteit Delft
Consortium: TUD, LU, RIVM, PBL, Accenture, Spark, Circo, Erasmus MC, Philips Domestic Applicances, Philips Healthcare, NPK

Het ontwerpen van veilige producten die passen in een circulaire economie is het doel van het project ‘Safe-by-design Circular Products’. Te vaak zien we dat stoffen uit producten in het milieu terecht komen en onze gezondheid in gevaar brengen. Bij het ontwerpen van producten moet daarom ook gedacht worden aan duurzaamheid, veiligheid, gezondheid en recycling. Dit project gaat een methode ontwikkelen, waarbij met al deze zaken rekening wordt gehouden. Daarvoor worden vier onderwerpen bestudeerd (ziekenhuismatras, LCD monitor, siliconen bakvormen en biodegradeerbaar plastic). Dit zal uiteindelijk leiden tot een betere gezondheid en een schoner milieu.

Publicatiedatum:
12 July 2022