In de vorige nieuwsbrief was een interview met Arjan van Dijk, de directeur van Safety Delta Nederland te vinden. Deze maand stellen we graag Johan van Middelaar aan u voor.
Johan is de Programma Manager van het Innovatiecentrum en is inmiddels een paar maanden aan de slag om het innovatiecentrum op te zetten. In deze nieuwsbrief stelt hij zich kort voor.
Goedemiddag Johan, dankjewel dat je jezelf vandaag aan ons voor wil stellen. Zou je ons kort iets over jezelf kunnen vertellen?
Ik woon sinds 2006 in het buitengebied van Putten, aan de rand van het bos. Ik heb een nautische achtergrond en heb na de opleiding Milieukunde en Hogere Veiligheidskunde o.a. 16 jaar bij Royal HaskoningDHV in Amersfoort gewerkt als (senior)adviseur, afdelingshoofd en leading professional op gebied van industriële veiligheid. In deze periode heb ik o.a. mee mogen werken aan incidentonderzoeken in de chemische industrie voor de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
In 2017 kwam ik bij TNO waar ik werk aan innovaties op gebied van veiligheid in de (proces) industrie. Dat doe ik in nauwe samenwerking met partners in die industrie, samen met universiteiten en de overheid. Eén van de onderzoeksvragen daarbij is de ‘heilige graal’ in de veiligheidskunde, namelijk: “Is het – en in hoeverre – mogelijk om incidenten in de chemische industrie te voorspellen en zodoende te voorkómen?”
Ik leerde de Safety Delta Nederland kennen vanuit mijn rol als secretaris van roadmap 5 (Hoogwaardig kennismanagement) van het programma Duurzame Veiligheid 2030, de voorloper van de SDN. Mijn rol in de SDN werd concreet nadat ik naast Arjan van Dijk op een podium had gestaan om te vertellen over de innovaties waar we aan werken in de chemische industrie en in het programma “Process Safety & Societal Acceptance” van Brightsite, een samenwerking tussen Sitech Services, Universiteit Maastricht, Brightlands Chemelot Campus en TNO, in het bijzonder.
Binnen de SDN hebben we een kennis en een innovatiecentrum. Zou je ons kort mee kunnen nemen door het Innovatiecentrum?
In het kort gezegd: “In je eentje ga je snel, maar samen kom je verder”. Ik denk dat de meest succesvolle innovaties het resultaat zijn van samenwerking, kennisdeling en vertrouwen tussen verschillende partijen. Vanuit het meerjarenplan van de SDN starten we bij het InnovatieCentrum op drie gebieden: human performance, asset management en ontwikkeling van nieuwe technologie. Met de kennis en informatie uit DV2030 hebben we inmiddels een ‘top-10’ van ideeën en potentiële projecten.
Wat geeft jou energie om met Safety Delta Nederland en het Innovatiecentrum aan de slag te gaan?
We zitten midden in een periode van transities en nieuwe missie-gedreven programma’s, zoals op gebied van klimaat, energie, circulaire economie en ontwikkeling van sleuteltechnologie. Daar komen ontwikkelingen in een ‘Industry 4.0’ nog eens bij, waarbij je kunt denken aan digitalisering, robotisering en automatisering. Als gevolg daarvan wordt de industrie steeds dynamischer en complexer, wat tot gevolg heeft dat ook de rol van managers en veiligheidskundigen zal veranderen. Systemen, methoden of tools, die we soms al 30 of 40 jaar met succes toepassen, zullen moeten vernieuwen om bestaande én nieuwe risico’s beheersbaar te houden. Niets doen is geen optie meer. Ik denk dat het Innovatiecentrum een belangrijke rol kan spelen in deze transities en kan bijdragen om nieuwe systemen, concepten of tools om de (proces)veiligheid verder te verbeteren. De SDN kan bijvoorbeeld helpen met het concretiseren van langgekoesterd wensen of ideeën, het maken van projectvoorstellen of bij het zoeken naar (sparrings)partners, kennis of financiering.
Wat zijn de grootste kansen en uitdagingen de komende periode?
Alle trends en ontwikkelingen die nu gaande zijn brengen – naast nieuwe soorten risico’s – ook nieuwe kansen met zich mee. Denk dan bijvoorbeeld aan gebruik van ‘big data’, kunstmatige intelligentie en (systeem) dynamisch veiligheidsmanagement ten behoeve van de (proces)veiligheid. Enkele uitdagingen zijn o.a. de wil en motivatie om te willen veranderen en om nieuwe manieren van (veilig) leren en samenwerken te vinden.
Als we kijken naar innovatieve projecten, dan is de grootste uitdaging om de zogenaamde ‘Valley of Death’ te overbruggen om innovaties in de praktijk toegepast te krijgen. Bij innovaties worden namelijk diverse stappen gezet om te komen van een idee tot een werkend product: het begint met een idee of wens, daarna (fundamenteel) onderzoek, dan demonstratie en vervolgens opschalen en toepassen in de praktijk. En bij het opschalen gaat het vaak mis. Bij opschalen ontbreekt namelijk vaak de financiering, steun, kennis en/of draagvlak om de volgende stap te nemen, waardoor potentieel kansrijke innovatieplannen sneuvelen of in de koelkast belanden.
En als we even kort vooruit kijken, wat zou je dan graag voor de zomer willen bereiken?
Voor de zomer zou ik graag kennis gemaakt hebben met koplopers en ‘early adapters’, zoals bij bedrijven, overheid, universiteiten en kennisinstellingen. Met hen wil ik graag een gedragen en gemeenschappelijk overzicht maken van ideeën, kansen en potentieel kansrijke projectvoorstellen. Daarna gaat de SDN aan de slag om voorstellen te positioneren en te koppelen aan missie-gedreven agenda’s om daarna en zo snel mogelijk te beginnen met innovatieve projecten.
